Herhaling voorkomen
Van Nispen is bang dat iemand met een heel hoog inkomen zich niets aantrekt van een bon van een paar honderd euro. "Als een ontzettend rijk iemand 20 kilometer per uur te hard rijdt en een boete van 200 euro krijgt, dan raakt dat diegene amper. Wat weerhoudt hem om dat niet meer te doen?"
Herhaling van overtredingen voorkomen is dan ook het doel van de SP. "Het principe van boetes is dat het helpt te voorkomen dat iemand het nog eens doet. Dat los je niet op met gelijke boetes voor iedereen, zonder enig maatwerk. Daarom pleit de SP voor eerlijke boetes waarbij naar je inkomen wordt gekeken."
Moeilijk te realiseren
Verkeerskundige Ruud Hornman denkt niet dat een boete naar hoogte van inkomen een goed idee is. "Eigenlijk zou dat heel apart zijn, inkomensafhankelijke verkeersboetes. Het zou net zoiets zijn als dat mensen met een hoger inkomen bij een supermarkt meer betalen dan mensen met een lager inkomen", zegt hij. "Bovendien werkt het niet naar mijn mening. Verkeersboetes worden uitgedeeld aan mensen die een gevaar vormen voor anderen, en dat hangt niet per se af van mate van inkomen."
Daarnaast vindt Hornman dat inkomensafhankelijke boetes moeilijk te realiseren zijn in Nederland. "In Nederland word je bekeurd op basis van je kenteken, er wordt automatisch een foto van de achterkant van de auto gemaakt", vertelt hij. "Stel je voor dat je een keer iets te hard in de auto van je rijke buurman hebt gereden en je een torenhoge boete krijgt. Dat is hetzelfde bedrag als jouw maandsalaris."
Betere oplossing
Hornman weet wel een betere oplossing dan de inkomensafhankelijke verkeersboete. "Als je verkeersovertreders wil pakken op de plek waar het het meest pijn doet, in de portemonnee, maak een verkeersboete dan duurder bij herhaling van overtreding", pleit hij. "Ontwerp een systeem waarbij iemand die vaker een overtreding maakt in het verkeer een hogere boete betaalt. Daarmee maak je de kans op herhaling kleiner."
Verder meent Hornman dat mensen die herhaaldelijk de wet overtreden in alle lagen van de samenleving te vinden zijn. "Als je kijkt naar wie het vaakst verkeersboetes krijgt zijn dat natuurlijk weleens de patsers met de dikke wagens die te hard rijden. Soms zijn het echter mensen aan de sociale onderkant van de maatschappij, mensen met met een laag inkomen die zich niet goed aan de regels willen houden", zegt hij. "Mensen gaan het pas afleren als het boetebedrag wordt verdubbeld op het moment dat ze vaker een boete krijgen."
Volgens de AFM is het nu nog heel moeilijk voor hypotheekverstrekkers om inzicht te krijgen in de studieschuld van mensen. Daardoor zouden zij een hogere hypotheek krijgen dan goed voor ze is.
15 procent geeft studieschuld niet op
Er zijn volgens de AFM ook aanwijzingen dat bij een deel van de mensen die schuld helemaal niet wordt meegenomen. Zo'n 15 procent van de mensen zou de studieschuld niet opgeven, en dat terwijl de gemiddelde studieschuld wel stijgt.
Mocht het plan worden ingevoerd, dan zou dat betekenen dat lenen tijdens de studietijd ervoor zorgt dat het moeilijker wordt om later een huis te kopen. Dat is al een enorme uitdaging voor starters en studentenorganisatie ISO ziet dan ook helemaal niets in het plan.
'Er zijn al genoeg redenen tot zorg'
BKR-registratie van studieschulden brengt studenten nog verder van de koop van een starterswoning, zegt ISO-voorzitter Dahran Çoban. "Het leenstelsel en de huidige woningmarkt zijn op zichzelf al genoeg reden tot zorgen voor studenten, we moeten hen niet nog verder afrekenen voor het feit dat ze moeten lenen voor hun studie."
Het advies van de AFM is volgens de studentenorganisatie niet alleen een extra obstakel richting een starterswoning, ook gaat het in tegen de belofte dat een studieschuld buiten het register zou blijven. Deze belofte is gedaan om het verkrijgen van een hypotheek makkelijker te maken en leenangst te voorkomen.
'Studenten nog verder van huis'
Çoban: "BKR-registratie van studieschulden breekt beloftes gedaan bij de invoering van het leenstelsel, een stelsel waardoor het kopen van een huis al enorm lastig is voor studenten. Zo breng je studenten nog verder van huis."
Lyle Muns van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) begrijpt het idee van de AFM wel ergens. "Als je een studieschuld niet opgeeft bij de hypotheekverstrekker, kun je een hogere hypotheek krijgen, maar het gaat vervolgens wel om hoge maandelijkse last."
Studieschuld verlagen
In die zin is het wel een goed idee, zegt Muns, maar het is geen echte oplossing: "Het echte probleem is de studieschuld zelf, die zouden we moeten verlagen."
Muns stelt dat het in de praktijk al zo is dat de studieschuld vaak wordt gevraagd door de hypotheekverstrekker en dat 'een relatief kleine groep de studieschuld niet doorgeeft'.
De kans dat de studieschuld daadwerkelijk BKR-geregistreerd wordt, is overigens erg klein. Demissionair minister van onderwijs Ingrid van Engelshoven twitterde vanochtend: "Ik herhaal het nog maar een keer: het kabinet vindt het belangrijk dat lenen voor elke student toegankelijk blijft, zodat iedereen kan blijven studeren. Een BKR-registratie van de studieschuld kan een afschrikwekkende werking hebben, gaan we dus niet doen."
RTL Nieuws
